Szczepienia – za i przeciw szczepieniom – oto odpowiedzi na najważniejsze pytania dotyczące szczepionek profilaktycznych

Szczepi­enia, za i prze­ciw szczepi­eniom – ta deba­ta nie ma koń­ca. Zan­im jed­nak rodz­ice obe­jmą konkretne stanowisko w spraw­ie szczepień pro­fi­lak­ty­cznych, warto zapoz­nać się z wiary­god­ny­mi mate­ri­ała­mi na ten tem­at. Poniżej prezen­tu­je­my wszys­tkie najważniejsze pyta­nia (wraz z odpowiedzi­a­mi), doty­czące bez­pieczeńst­wa szczepień u dzieci. Zaprasza­my do zapoz­na­nia się z nimi!

Szczepi­enia, za i prze­ciw szczepi­eniom – oto najważniejsze pyta­nia wraz z odpowiedziami:

1. Szczepi­enia – za i prze­ciw szczepi­eniom – czy szczepi­on­ki mogą zaw­ier­ać niebez­pieczne substancje?
2. Za i prze­ciw szczepi­eniom – czy szczepi­on­ki mogą powodować autyzm?
3. Szczepi­enia – za i prze­ciw – czy szczepi­e­nie dziec­ka na chorobę, której nie ma w Polsce, ma sens?
4. Za i prze­ciw szczepi­eniom – lep­iej szczepić czy lep­iej poz­wolić, aby dziecko nabyło odporność w sposób naturalny?
5. Szczepi­enia, za i prze­ciw szczepi­eniom – czy dziecko może mieć prze­ci­wwskaza­nia do szczepienia?
6. Szczepi­enia – za i prze­ciw – w jakiej sytu­acji maluch może wyma­gać indy­wid­u­al­nego kalen­darza szczepień?
7. Za i prze­ciw szczepi­eniom – jakie bada­nia moż­na wykon­ać, by upewnić się co do tego, że szczepi­e­nie będzie bez­pieczne dla dziecka?

💉 Szczepienia – za i przeciw szczepieniom – czy szczepionki mogą zawierać niebezpieczne substancje?

Roz­pa­tru­jąc za i prze­ciw szczepi­eniom, rodz­ice częs­to zas­tanaw­ia­ją się nad skła­dem szczepi­onek. Aby jed­nak szczepi­e­nie pro­fi­lak­ty­czne pojaw­iło się na rynku, jest ono dokład­nie testowane. Dlat­ego też w składzie szczepień dostęp­nych w Polsce nie zna­jdziemy niebez­piecznych sub­stancji, np. met­ali. Wyjątek stanowi szczepi­onka prze­ci­wko błon­i­cy, tęż­cowi i krz­tuś­cowi, która zaw­iera tiom­er­sal (met­aloor­gan­iczny związek chemiczny). Sub­stanc­ja ta jed­nak została dokład­nie prze­badana i nie jest szkodli­wa dla człowieka, może ona być stosowana w szczepi­onkach jako środek kon­ser­wu­ją­cy [1].

💉 Za i przeciw szczepieniom – czy szczepionki mogą powodować autyzm?

Pod­czas dyskusji na tem­at szczepień, za i prze­ciw szczepi­eniom prędzej czy później zawsze ktoś przy­toczy pseudonaukową teorię o szczepi­onkach pro­fi­lak­ty­cznych i autyzmie. Teo­ria ta nie jest prawdzi­wa [2], a objawy autysty­czne, które mogą się pojaw­ić u dziec­ka po poda­niu szczepi­enia, wynika­ją z uwarunk­owanych gene­ty­cznie chorób, które i tak prędzej czy później by się ujawniły. Do takich schorzeń należą między inny­mi wrod­zone zaburzenia metabolizmu.

💉 Szczepienia – za i przeciw – czy szczepienie dziecka na chorobę, której nie ma w Polsce, ma sens?

Dyskus­ja na tem­at za i prze­ciw szczepi­eniom częs­to obra­ca się wokół tego, czy warto szczepić dziecko prze­ci­wko chorobom, na które nikt w naszym kra­ju nie cho­ru­je. To, że dana choro­ba nie wys­tępu­je aktu­al­nie w naszym kra­ju, nie oznacza jed­nak, że nie pojawi się ona u nas w ciągu kilku lat. Na pod­staw­ie różnych epi­demii i pan­demii widać, że schorze­nie może pojaw­ić się na skalę masową nawet w najbardziej odległych zakątkach świa­ta i stanow­ić zagroże­nie dla dzieci, osób starszych oraz osób z osłabioną odpornością.

💉 Za i przeciw szczepieniom – lepiej szczepić czy lepiej pozwolić, aby dziecko nabyło odporność w sposób naturalny?

Lep­iej szczepić dziecko czy poz­wolić mu nabyć odporność w sposób nat­u­ral­ny? W przy­pad­ku szczepi­onek dziecko naby­wa odporność stop­niowo, w sposób kon­trolowany. Na pod­staw­ie wielo­let­nich badań i obserwacji wiemy, jak jego orga­nizm zareagu­je. Jeśli jed­nak maluch nie jest szczepi­ony, każ­da choro­ba, z którą ma sty­czność jego orga­nizm, może go nagle zaatakować. Poza ciężkim prze­biegiem brak szczepień naraża dziecko na niebez­pieczne powikła­nia – kon­sek­wencji nie da się przewidzieć. Wniosek jest jas­ny – warto szczepić!

💉 Szczepienia, za i przeciw szczepieniom – czy dziecko może mieć przeciwwskazania do szczepienia?

Za i prze­ciw szczepi­eniom warto rozważyć, gdy dziecko ma prze­ci­wwskaza­nia do szczepi­enia, takie jak np. sła­ba odporność. Jeśli u malucha stwierd­zono np. wrod­zony niedobór odpornoś­ci, nie moż­na mu pod żad­nym pozorem podawać szczepi­onek żywych. Po poda­niu zwykłej szczepi­on­ki MMR dziecko może zachorować na ciężką postać odry, świn­ki lub róży­cz­ki. Prze­ci­wwskaza­nia do szczepi­enia mogą stanow­ić także choro­by nowot­worowe oraz nad­wrażli­wość na skład­ni­ki szczepi­enia [3].

💉 Szczepienia – za i przeciw – w jakiej sytuacji maluch może wymagać indywidualnego kalendarza szczepień?

Za i prze­ciw szczepi­eniom warto rozważyć także wtedy, gdy dziecko wyma­ga zas­tosowa­nia indy­wid­u­al­nego kalen­darza szczepień. Odroczenia szczepień może wyma­gać np. chwilowa infekc­ja bak­teryj­na. Inny powód do wprowadzenia zmi­an w har­mono­gramie szczepień to stwierd­zona u małego pac­jen­ta wrod­zona choro­ba meta­bol­icz­na.

Uwarunk­owane gene­ty­cznie zaburzenia meta­bol­iczne spraw­ia­ją, że orga­nizm nie potrafi praw­idłowo przetwarzać skład­ników pokar­mowych. Nielec­zone, mogą one dawać różne niepoko­jące objawy – od dolegli­woś­ci gas­trycznych, przez zaburzenia napię­cia mięśniowego, po ata­ki padacz­ki i objawy ze spek­trum autyzmu.

Pier­wsze objawy chorób meta­bol­icznych ujaw­ni­a­ją się częs­to pod wpły­wem sil­nego impul­su, np. w cza­sie infekcji lub po poda­niu szczepi­enia. Szczepi­e­nie pod okiem lekarza pozwala jed­nak uniknąć nieprzy­jem­nych objawów. Wiedza o choro­bie zapisanej w genach pozwala zad­bać należy­cie o bez­pieczeńst­wo szczepień, umożli­wia także pod­ję­cie skutecznego leczenia, by zapo­biec dal­sze­mu roz­wo­jowi schorzenia.

💉 Za i przeciw szczepieniom – jakie badania można wykonać, by upewnić się co do tego, że szczepienie będzie bezpieczne dla dziecka?

Co zro­bić w sytu­acji, gdy rodz­ice obaw­ia­ją się szczepi­enia? Za i prze­ciw szczepi­eniom pomogą rozważyć nowoczesne bada­nia gene­ty­czne, za pomocą których da się szy­bko wykryć pier­wotne niedobo­ry odpornoś­ci, choro­by meta­bol­iczne o podłożu gene­ty­cznym, a także wiele innych zapisanych w genach schorzeń. Do takich badań należy np. test gene­ty­czny dla dzieci – test NOVA. Innym badaniem, które moż­na wykon­ać jest badanie WES.

Bada­nia gene­ty­czne wykonu­je się raz w życiu. Ponieważ nasze geny są niezmi­enne, raz wykry­ta zmi­ana, choro­ba gene­ty­cz­na lub wada wrod­zona, będzie już zawsze aktu­al­na. Wykrycie schorzenia gene­ty­cznego w dzisiejszych cza­sach nie stanowi jed­nak wyroku dla chorego. Po ziden­ty­fikowa­niu niepraw­idłowoś­ci rodz­ice mogą przy­go­tować dziecko do szczepi­enia tak, by było ono bez­pieczne dla jego zdrowia. Możli­we jest także lecze­nie zaob­ser­wowanych objawów lub nawet wyprzedze­nie objawów, które jeszcze się nie ujawniły. W ten sposób bada­nia gene­ty­czne przy­czy­ni­a­ją się do poprawy jakoś­ci życia chorego. Pomi­mo zapisanej w genach niepraw­idłowoś­ci, może on funkcjonować na równi z inny­mi osobami.

Źródła:

1. Gołoś A., Lutyńska A. Tiomersal w szczepionkach – aktualny stan wiedzy. Przegląd Epidemiologiczny 2015; 69: 157 – 161.

2. https://www.mp.pl/pacjent/szczepienia/sytuacje-szczegolne/59132,artykul-wakefielda-wiazacy-szczepionke-mmr-zautyzmem-byl-oszustwem

3. http://szczepienia.pzh.gov.pl/wszystko-o-szczepieniach/jakie-sa-ogolne-zasady-stosowania-szczepionek/2/#jakie-sa-przeciwwskazania-do-szczepien