Co to jest hipercholesterolemia?

Hiper­c­ho­les­terolemia to choro­ba pole­ga­ją­ca na posi­ada­niu zbyt wysok­iego poziomu cho­les­terolu we krwi. Jest ona bard­zo niebez­piecz­na, ponieważ nie daje żad­nych objawów. Niez­di­ag­no­zowana może więc prowadz­ić do poważnych powikłań zdrowot­nych. Jed­nym z nich jest rozwój miażdży­cy. Przed hiper­c­ho­les­terolemią moż­na się łat­wo ustrzec, wykonu­jąc bada­nia profilaktyczne.

Spis treś­ci:

1. Hiper­c­ho­les­terolemia — co to jest?
2. Hiper­c­ho­les­terolemia — rodzaje
3. Hiper­c­ho­les­terolemia — objawy
4. Hiper­c­ho­les­terolemia — diagnostyka
5. Pro­fi­lak­ty­ka hipercholesterolemii
6. Hiper­c­ho­les­terolemia — leczenie

Hipercholesterolemia — co to jest?

Hiper­c­ho­les­terolemia to choro­ba cywiliza­cyj­na. Pole­ga ona na posi­ada­niu zbyt wysok­iego stęże­nia cho­les­terolu we krwi. Jest to zaburze­nie gospo­dar­ki lipi­d­owej orga­niz­mu. Może ono prowadz­ić do chorób układu ser­cowo-naczyniowego np. miażdży­cy. U kobi­et w ciąży hiper­c­ho­les­terolemia może wywołać stan prze­drzu­cawkowy i powikła­nia u dziecka.

Cho­les­terol jest związkiem chemicznym niezbęd­nym do praw­idłowego funkcjonowa­nia orga­niz­mu. Potrze­bu­je­my go m.in. do syn­tezy wit­a­miny D3 i pra­cy układu ner­wowego. Jego część wyt­warzana jest w wątro­bie. Resztę dostar­cza­my wraz z pożywieniem.
Hiper­c­ho­les­terolemia jest bard­zo powszech­ną chorobą. Cier­pi na nią aż 3 mln osób na całym świecie.

Hipercholesterolemia — rodzaje

Wyróż­nia się dwa rodza­je hipercholesterolemii:

● Hiper­c­ho­les­terolemia pier­wot­na – zaburze­nie to ma podłoże gene­ty­czne. Dzieli się ją na dwa typy. Pier­wszym z nich jest hiper­c­ho­les­terolemia rodzin­na, którą wywołu­je mutac­ja w jed­nym genie. Dru­gi rodzaj to hiper­c­ho­les­terolemia wiel­ogenowa. Jej przy­czyną są mutac­je w kilku genach i czyn­ni­ki środowiskowe.
● Hiper­c­ho­les­terolemia wtór­na — może się ona pojaw­ić u osób z niedoczyn­noś­cią tar­czy­cy, przewlekłą niewydol­noś­cią nerek, przewlekłych chorób wątro­by, zespołu ner­czy­cowego czy cukrzy­cy. Hiper­c­ho­les­terolemia wtór­na może być także skutkiem stosowa­nia niek­tórych grup leków np. stosowanych przy zakaże­niu wirusem HIV.

Hipercholesterolemia — objawy

Hiper­c­ho­les­terolemia na ogół nie objaw­ia się w żaden sposób. Pier­wsze symp­to­my zaczy­na­ją się pojaw­iać, dopiero gdy dojdzie do pow­sta­nia powikłań zdrowot­nych. Wyjątkiem jest hiper­c­ho­les­terolemia rodzin­na. Może się ona objaw­iać w następu­ją­cy sposób:

● Żółtka­mi, czyli żółte zmi­any skórne przy­pom­i­na­jące gród­ki. Najczęś­ciej pojaw­ia­ją się na powiekach i ścięg­nie Achillesa.
● Rąbek star­czy rogów­ki, czyli biała obwód­ka wokół tęczów­ki. Najczęś­ciej objaw ten pojaw­ia się, gdy zaczy­na rozwi­jać się miażdżyca.

Hipercholesterolemia — diagnostyka

Pod­czas diag­nos­ty­ki hiper­c­ho­les­terolemii wykonu­je się tylko jed­no badanie – lipi­do­gram. Określa się w nim poziom następu­ją­cych lipidów we krwi:

● Cho­les­terolu całkowitego
● Cho­les­terolu LDL
● Cho­les­terolu HDL
● Trójglicerydów

Hiper­c­ho­les­terolemia jest diag­no­zowana, jeśli wys­tąpi pod­wyżs­zony poziom cho­les­terolu całkowitego (powyżej 5,0 mmol/l) oraz cho­les­terolu LDL (powyżej 3,0 mmol/l). Następ­nie przeprowadza się wywiad z pac­jen­tem doty­czą­cy m.in. chorób w bliskiej rodzinie i przyj­mowanych leków.

Profilaktyka hipercholesterolemii

Czyn­ni­ki gene­ty­czne i środowiskowe mogą wywołać hiper­c­ho­les­terolemię, ale wcale nie muszą. Każdy człowiek może spróbować jej zapo­biec poprzez odpowied­nią pro­fi­lak­tykę. Pole­ga ona głównie na stosowa­niu zdrowego sty­lu życia. W tym celu należy utrzymy­wać praw­idłową masę ciała, upraw­iać reg­u­larną akty­wność fizy­czną i nie stosować uży­wek. Co kil­ka lat powin­niśmy także kon­trolować poziom cho­les­terolu we krwi.

Hipercholesterolemia — leczenie

Lecze­nie hiper­c­ho­les­terolemii opiera się przede wszys­tkim na prowadze­niu zdrowego sty­lu życia. Najważniejsze jest wprowadze­nie odpowied­niej diety ubo­giej w nasy­cone kwasy tłuszc­zowe. Należy więc unikać przede wszys­tkim wieprzowiny, wędlin i słody­czy. Zami­ast tego dieta powin­na być boga­ta w chude ryby, orzechy i ole­je roślinne. Jeśli to nie przyniesie oczeki­wanych skutków, wprowadza się lecze­nie farmakologiczne.