Astma — czy ma coś wspólnego z predyspozycją genetyczną?

Ast­ma oskrzelowa to powszech­na choro­ba, z którą zma­ga się aż 339 mil­ionów osób na całym świecie. Prowadzi ona do nagłego skur­czu oskrzeli, który może wywołać falę nieprzy­jem­nych dolegli­woś­ci. Objawy ast­my pojaw­iać mogą się w różnym momen­cie i z różnym nasile­niem. Sama choro­ba rozwi­ja się na skutek predys­pozy­cji gene­ty­cznej połąc­zonej z czyn­nika­mi środowiskowymi.

Spis treś­ci:

1. Rodza­je astmy
2. Ast­ma a predys­pozy­c­je genetyczne
3. Objawy ast­my
4. Ast­ma — diag­nos­ty­ka i leczenie

Rodzaje astmy

Ast­ma to choro­ba powodu­ją­ca przewlekłe zapale­nie oskrzeli, dlat­ego nazy­wa się ją ast­mą oskrzelową. Na skutek roz­wo­ju choro­by u chorego dochodzi do skur­czu oskrzeli po kon­tak­cie z drażnią­cym czyn­nikiem np. aler­gen­em czy wirusem. W takim momen­cie dochodzi również do pogru­bi­enia błony ślu­zowej oskrzeli, nad­miernego wydziela­nia śluzu oraz pobudzenia innych komórek układu immunologicznego.

Ast­mę oskrzelową dzieli się ze wzglę­du na to, jaki czyn­nik wywołu­je skur­cz oskrzeli. Wyróż­nia się dwa rodza­je choroby:

● Ast­mę aler­giczną — w jej przy­pad­ku skur­cz oskrzeli pojaw­ia się po kon­tak­cie z aler­gen­em. Choro­ba ta najczęś­ciej doty­ka dzieci oraz młodzież w wieku dojrzewania.
● Ast­mę nieal­er­giczną — pojaw­ia się ona na skutek niepraw­idłowej reakcji układu odpornoś­ciowego na infekc­je wiru­sowe lub bak­teryjne. Ast­ma nieal­er­gicz­na najczęś­ciej rozwi­ja się u osób dorosłych.

Astma a predyspozycje genetyczne

O przy­czynie zachorowa­nia na ast­mę nie wiado­mo jeszcze zbyt wiele. Potwierd­zono jed­nak, że choro­ba ta pojaw­ia się na skutek posi­ada­nia predys­pozy­cji gene­ty­cznej oraz czyn­ników środowiskowych. W niek­tórych genach pac­jen­tów chorych na ast­mę znaleźć moż­na zmi­anę, która po częś­ci wpły­wa na rozwój ast­my. Wśród czyn­ników środowiskowych, które mogą przy­czy­ni­ać się do roz­wo­ju choro­by, wymienia się m.in. ekspozy­cję na dym tyto­niowy, wdy­chanie toksy­cznych sub­stancji czy częste prze­chodze­nie infekcji w dzieciństwie.

Objawy astmy

Ast­ma najczęś­ciej objaw­ia się poprzez:

● Świszczą­cy oddech
● Duszności
● Ucisk w klatce piersiowej
● Krót­ki oddech
● Prob­le­my z nabraniem powietrza
● Napad­owy i suchy kaszel pojaw­ia­ją­cy się głównie w nocy i po wysiłku

Astma — diagnostyka i leczenie

Ast­mę diag­nozu­je się na pod­staw­ie wywiadu z pac­jen­tem oraz bada­nia spirom­e­trycznego. Jest to niein­wazyjne badanie dla dzieci i dorosłych. Pole­ga ono na wzię­ciu do ust ust­ni­ka spirometru i spoko­jnym odd­y­cha­niu. W przy­pad­ku dzieci poniżej 5 roku życia diag­noza jest staw­iana jedynie na pod­staw­ie wywiadu. Wyko­nanie spirometrii nie jest możli­we u tak małych pac­jen­tów, ponieważ nie są one w stanie współpra­cow­ać z lekarzem.

Po postaw­ie­niu diag­nozy wdrażane jest lecze­nie ast­my. Pac­jen­tom zwyk­le przepisu­je się leki wziewne, które zaży­wa się za pomocą inhala­to­ra lub neb­u­liza­to­ra. W cięższych przy­pad­kach wdrażane jest lecze­nie bio­log­iczne. Pole­ga ono na stosowa­niu prze­ci­w­ci­ał monok­lon­al­nych, takich jak np. oma­l­izum­ab, dupilum­ab czy mepolizumab.