DNA w szczepionkach mRNA — czy może być dla nas niebezpieczne?
Szczepionki mRNA są powszechnie stosowane, np. w celu uchronienia się przed zachorowaniem na COVID-19. Czy obce DNA w szczepionkach może w jakikolwiek sposób zaingerować w nasz ludzki materiał genetyczny? W niniejszym artykule odpowiadamy na to pytanie.
Spis treści:
1. Szczepionki mRNA — w jakim celu się je stosuje?
2. Czy DNA w szczepionkach to RNA?
3. Czy DNA w szczepionkach może ingerować w nasz materiał genetyczny?
4. Szczepionki mRNA mogą pomóc w walce z chorobami nowotworowymi
Szczepionki mRNA — w jakim celu się je stosuje?
Szczepionki mRNA stosuje się w celu ochrony przed chorobami, takimi jak np.: COVID-19. Szczepionki te zawierają niewielki fragment informatycznego RNA wirusa, który powoduje wystąpienie odpowiedzi immunologicznej [1]. Fragmenty RNA zawarte w szczepionkach są starannie wybrane i wyizolowane, tak aby ludzki układ odpornościowy rozpoznał je od razu. W odpowiedzi na szczepionkę mRNA organizm wytwarza odpowiednie przeciwciała, które chronią przed chorobą w przypadku zetknięcia się z wirusem [1].
Czy DNA w szczepionkach to RNA?
Wiele osób myli następujące pojęcia: DNA w szczepionkach oraz RNA w szczepionkach. Tymczasem to nie to samo, są to dwa zupełnie różne rodzaje kwasu nukleinowego [2]. Informacje na temat ludzkiego organizmu są zapisane w DNA, natomiast materiał genetyczny wirusów składa się z RNA [2].
Czy DNA w szczepionkach może ingerować w nasz materiał genetyczny?
DNA w szczepionkach (a raczej RNA, jak już to ustaliliśmy), nie zawiera żadnych informacji kodujących, które mogłyby zostać wykorzystane do stworzenia wirusa. Są to jedynie powierzchniowe białka, swego rodzaju instrukcja dla układu immunologicznego, dzięki której możliwe jest rozpoznanie patogenu przez wysoce wyspecjalizowane komórki układu odpornościowego i następnie wytworzenie przeciwko niemu odpowiedzi odpornościowej [2].
Po przedostaniu się do organizmu mRNA nie krąży w organizmie, lecz jest przechwytywane przez rybosomy [2]. Materiał genetyczny wirusa nie ma kontaktu z jądrem komórkowym ani chromosomalnym DNA i nie ma takiej możliwości, aby szczepionki mRNA, zarówno te podawane doustnie, jak i podskórnie lub domięśniowo, mogły ingerować w ludzki materiał genetyczny, np. poprzez dobudowywanie się do niego [2] [3]. Gdy mRNA ze szczepionki pobudzi układ odpornościowy, jest ono w bardzo krótkim czasie niszczone, zatem wszelkie obawy związane z niebezpieczeństwem w postaci DNA w szczepionkach są nieuzasadnione.
Szczepionki mRNA mogą pomóc w walce z chorobami nowotworowymi
Materiał genetyczny zawarty w szczepionkach nie jest niebezpieczny, wręcz przeciwnie. Odpowiednio zaprojektowane szczepienie może bowiem pomóc w walkach z różnymi chorobami, w tym również tymi trudno uleczalnymi, nieuleczalnymi oraz śmiertelnymi, wobec których medycyna jest bezsilna. Aktualnie prowadzone są badania mające na celu opracowanie szczepionek przeciwnowotworowych inspirowanych szczepionkami mRNA przeciwko COVID-19. Ich działanie polegałoby na aktywowaniu układu odpornościowego tak, aby reagował on na mutacje specyficzne dla choroby nowotworowej [4] [5]. Wyniki badań nad wykorzystaniem szczepionek mRNA w leczeniu czerniaka, raka prostaty oraz nowotworów wywołanych przez wirusa HPV mogą okazać się przełomowe dla profilaktyki chorób nowotworowych [5].
Źródła:
1. https://szczepienia.pzh.gov.pl/wszystko-o-szczepieniach/jakie-sa-rodzaje-szczepionek‑2/ [dostęp: 29.11.2022 r.]
2. https://szczepienia.pzh.gov.pl/faq/obalamy-najczestsze-mity-na-temat-szczepionek-i-szczepien-przeciw-covid-19/ [dostęp: 29.11.2022 r.]
3. https://szczepienia.pzh.gov.pl/faq/czy-szczepionka-mrna-przeciw-covid-19-modyfikuje-ludzki-genom/
4. https://szczepienia.pzh.gov.pl/ciekawostki/opracowanie-szczepionki-mrna-przeciw-grypie-sezonowej-hiv-i-wirusowi-nipah/ [dostęp: 29.11.2022 r.]
5. https://www.zwrotnikraka.pl/szczepionki-nowotworowe-zastosowanie-w-onkologii/ [dostęp: 29.11.2022 r.]
