Marskość wątroby — jej przyczyną może być hemochromatoza

Utra­ta apety­tu, zmęcze­nie, spadek masy ciała, zażółce­nie skóry czy wzdę­cia – to tylko niek­tóre z objawów marskoś­ci wątro­by – przewlekłej choro­by prowadzącej do wyniszczenia tego narzą­du. Marskość wątro­by najczęś­ciej wiąże­my z nad­miernym spoży­waniem alko­holu lub wiru­sowym zapale­niem wątro­by typu B i C. Warto jed­nak wiedzieć, że może ona być objawem poważnej choro­by meta­bol­icznej – hemochromatozy.

Hemochromatoza dotyczy nawet 3,8 milionów Polaków

Jeśli chodzi o częs­totli­wość wys­tępowa­nia chorób gene­ty­cznych u ludzi, to moż­na powiedzieć, że hemochro­ma­toza zna­j­du­je się w czołów­ce. Nawet 1 na 8–10 osób może posi­adać mutację gene­ty­czną, odpowiedzial­ną za wys­tąpi­e­nie tej choro­by. Łącznie może ją mieć 3,8 mil­iona Polaków. Wśród chorych domin­u­ją mężczyźni. Tym, co chroni kobi­ety przed nad­mi­arem żelaza w orga­nizmie jest comiesięcz­na men­stru­ac­ja. Reg­u­larne krwaw­ie­nie spraw­ia, że poziom tego pier­wiast­ka nat­u­ral­nie się obniża.

 Hemochromatoza a marskość wątroby

Hemochro­ma­toza to choro­ba, która stop­niowo uszkadza wątrobę. Jest to skutek obec­noś­ci żelaza, który kumu­lu­je się w orga­nizmie oso­by chorej w bard­zo dużych iloś­ci­ach. Żela­zo gro­madzi się w różnych narzą­dach wewnętrznych, stop­niowo je uszkadzając.

Narzą­dem najbardziej obciążonym nad­mi­arem żelaza jest właśnie wątro­ba. Hemochro­ma­toza może nie tylko spowodować marskość wątro­by, ale również doprowadz­ić do rozwinię­cia się nowot­woru. Ryzyko wys­tąpi­enia raka wątro­by u osób cho­ru­ją­cych na to schorze­nie wzras­ta aż 200-krot­nie. Warto dodać, że marskość wątro­by jest dość późnym objawem hemochro­ma­tozy, świad­czą­cym o zaawan­sowa­niu choroby.

Podob­ny artykuł: Masz wyso­ki poziom żelaza? Poz­naj przyczynę… 

Przy hemochro­ma­tozie żela­zo odkła­da się również w innych narzą­dach wewnętrznych, w tym w płu­cach, trzustce, ser­cu, nerkach oraz w stawach — przez co bard­zo częs­to daje objawy reuma­toidal­nego zapale­nia stawów. Choro­ba powodu­je stop­niową niewydol­ność ww. organów, wywołu­jąc przy tym cały szereg różnych dolegliwości.

Hemochromatoza – jak objawia się ta choroba genetyczna?

Pier­wsze objawy choro­by ujaw­ni­a­ją się najczęś­ciej w 4–6 dekadzie życia, jed­nak nie jest to regułą, a pod­wyżs­zony poziom żelaza we krwi może być stwierd­zony już u dzieci. Pier­wsze objawy mogą być niespecy­ficzne i słabo nasilone. Objawa­mi sugeru­ją­cy­mi hemochro­ma­tozę będą:

• • uczu­cie zmęczenia
  • osła­bi­e­nie
  • apa­tia
  • spadek kon­cen­tracji
  • bóle brzucha
  • bóle koś­ci i stawów
  • nad­mier­na pig­men­tac­ja skóry
  • pow­ięk­sze­nie wątroby
  • marskość wątro­by
  • cukrzy­ca
  • artre­tyzm
  • bóle mięśni

Test DNA – najszybszym sposobem na wykrycie hemochromatozy

Za jego pomocą moż­na jed­noz­nacznie potwierdz­ić lub wyk­luczyć hemochro­ma­tozę. Test robi się szy­bko, jest pewny, bez­pieczny, a pobranie próbek do bada­nia nie boli. Badanie gene­ty­czne wykry­wa mutac­je w genie HFE, które zaburza­ją metab­o­lizm żelaza i przy­czy­ni­a­ją się do wys­tąpi­enia hemochro­ma­tozy. Robiąc test gene­ty­czny moż­na uniknąć długiej diag­nos­ty­ki i tym samym szy­b­ciej zacząć leczenie.

Marskość wątroby – właściwe leczenie hemochromatozy może przed nią uchronić

Lecze­nie hemochro­ma­tozy pole­ga na reg­u­larnym upuszcza­niu krwi – w ten sposób moż­na obniżyć poziom żelaza w orga­nizmie do praw­idłowego poziomu. Upusty krwi wykonu­je się śred­nio 1–2 razy w tygod­niu, a potem (gdy poziom żelaza uda się unor­mować) kil­ka razy do roku. Przy hemochro­ma­tozie sto­su­je się również lecze­nie far­mako­log­iczne oraz ogranicza spoży­cie pro­duk­tów bogatych w żela­zo. Pozby­wa­jąc się nad­mi­aru tego pier­wiast­ka w orga­nizmie chory ma szan­sę uniknąć najpoważniejszych skutków hemochro­ma­tozy, z marskoś­cią wątro­by włącznie.