NIFTY a amniopunkcja — czym różnią się te badania?
Wiele mam zastanawia się, które badania prenatalne wykonać – test NIFTY czy amniopunkcję — w sytuacji, gdy otrzymają nieprawidłowy wynik testu PAPP‑a czy zalecenie amniopunkcji. Oba badania pozwalają sprawdzić zdrowie dziecka pod kątem m.in. zespołu Downa, zespołu Edwardsa i zespołu Patau i mają wysoką czułość. Należą jednak do zupełnie innych grup badań i różnią się metodą stosowaną w analizach. Dowiedz się, jakie są podobieństwa i różnice testu NIFTY i amniopunkcji oraz jakie są wskazania do ich wykonania.
Spis treści:
- Test NIFTY czy amniopunkcja — różnica między badaniami prenatalnymi przesiewowymi a diagnostycznymi
- Test NIFTY czy amniopunkcja — porównanie w tabeli
- Dlaczego warto wykonać test NIFTY pro w przypadku nieprawidłowego wyniku innych badań prenatalnych przesiewowych?
- Wskazania do wykonania testu NIFTY pro i amniopunkcji
- W jakim celu wykonuje się badania prenatalne?
Test NIFTY pro, podobnie jak inne badania wolnego płodowego DNA, nie jest badaniem diagnostycznym. Jeśli wskaże podwyższone ryzyko, zalecane jest wykonanie badań prenatalnych diagnostycznych. Ma jednak bardzo wysoką czułość (wyższą niż test PAPP‑a i porównywalną do amniopunkcji — ponad 99% dla trisomii 21.) i może pomóc zdecydować o konieczności wykonania badań inwazyjnych i uniknąć ich.
Test NIFTY czy amniopunkcja — różnica między badaniami prenatalnymi przesiewowymi a diagnostycznymi
Wiele mam zastanawia się, które badanie wykonać — test NIFTY czy amniopunkcję. Warto w takiej sytuacji poznać podobieństwa i różnice tych obu badań genetycznych wykonywanych w ciąży.
Amniopunkcja jest przede wszystkim inwazyjnym badaniem prenatalnym, czyli diagnostycznym, w którym analizuje się płyn owodniowy — próbkę pobraną bezpośrednio z otoczenia płodu. Wykonuje się ją w celu postawienia diagnozy, gdy badania przesiewowe (np. test PAPP‑a) wskazały na zwiększone ryzyko występowania danej choroby. Jest to badanie bardzo dokładne, jednak wiąże się z ryzykiem poronienia czy infekcji wewnątrzmacicznej.
Test NIFTY Pro jest z kolei nieninwazyjnym badaniem o wysokiej czułości. Jego czułość jest wysoka, znacznie wyższa od czułości badań biochemicznych. Dla trisomii 21. jest na poziomie ponad 99%, co jest porównywalne do czułości amniopunkcji. Test NIFTY pro pozwala więc dokładnie i bezpiecznie sprawdzić zdrowie dziecka — do badania wystarczy pobrać próbkę krwi mamy. Należy przy tym jednak pamiętać, że mimo wysokiej czułości pozostaje badaniem przesiewowym. Oznacza to, że jeżeli wynik testu NIFTY pro wskaże na podwyższone ryzyko wystąpienia choroby, wówczas zaleca się wykonanie badań diagnostycznych (np. amniopunkcji). Z kolei prawidłowy wynik (negatywny) może pozwolić jej uniknąć.
Test NIFTY czy amniopunkcja — porównanie
Najważniejsze informacje podobieństwa i różnice testu NIFTY pro i amniopunkcji zestawiono w tabeli poniżej:
Test NIFTY pro | Amniopunkcja | |
Rodzaj badania prenatalnego | Nieinwazyjne (przesiewowe) badanie prenatalne przesiewowe o wysokiej czułości | Inwazyjne badanie prenatalne (diagnostyczne, rozstrzygające) |
Badana próbka | Krew mamy, pobrana z żyły odłokciowej (analizowane jest cffDNA) | Płyn owodniowy, pobrany z otoczenia płodu |
Czułość badania dla trisomii 21. | Powyżej 99% | Powyżej 99% |
Kiedy można wykonać badanie | Od 10 tygodnia ciąży | Do 20 tygodnia ciąży |
Refundacja NFZ | Nie | Tak, jeśli są wskazania |
Cena | ok. 2200–2400 zł | ok. 1300 — 2000 zł |
Ubezpieczenie wyniku fałszywie negatywnego | Tak | Nie |
Metoda badania | NGS i zaawansowane metody bioinformatyczne | Kariotyp lub inne (w zależności od badania) |
Dlaczego warto wykonać test NIFTY pro w przypadku nieprawidłowego wyniku innych badań prenatalnych przesiewowych?
Czułość testów biochemicznych jest niższa i na przykład dla testu PAPP‑a dla zespołu Downa wynosi 90%. Zdarza się więc tak, że wynik testu PAPP‑a wskazuje na podwyższone ryzyko choroby, a amniopunkcja tego nie potwierdza i rodzi się zdrowe dziecko. Wiele amniopunkcji jest więc wykonywanych w sytuacji, gdy dziecko jest zdrowe.
Test NIFTY pro jest badaniem o wysokiej czułości i zrobiony przy nieprawidłowym wyniku testu PAPP‑a może pomóc podjąć decyzję, czy amniopunkcja jest konieczna, czy można jej uniknąć.
Warto dodać, że test NIFTY pro jest objęty ubezpieczeniem wyniku. W przypadku gdy wskaże na konieczność wykonania badania diagnostycznego (np. amniopunkcji), pacjentka może ubiegać się o zwrot jego kosztów do kwoty 2600 zł (w zależności od kursu walut). Pokazano to na poniższym przykładzie:
Wskazania do wykonania testu NIFTY pro i amniopunkcji
Wskazania do wykonania testu NIFTY pro:
- Wiek matki powyżej 35 lat
- Wynik przesiewowych badań prenatalnych (np. testu PAPP‑a) wskazujący na podwyższone ryzyko chorób
- Skierowanie na amniopunkcję w przypadku podejrzenia np. zespołu Downa, zespołu Edwardsa czy zespołu Patau
- Wcześniejsze ciąże z wadą genetyczną dziecka
- Niepokój o zdrowie dziecka
Wskazania do wykonania amniopunkcji:
- Wiek matki powyżej 35 lat lub wiek ojca powyżej 55 lat
- Urodzenie dziecka z trisomią 21 lub innymi zaburzeniami chromosomalnymi
- Urodzenie dziecka z wadą cewy nerwowej lub wady cewy nerwowej w rodzinie
- Urodzenie dziecka z wadą ośrodkowego układu nerwowego
- Urodzenie dziecka z chorobą metaboliczną
Badania prenatalne – w jakim celu się je wykonuje?
Badania prenatalne wykonuje się przed narodzinami dziecka, by wykryć nieprawidłowości w jego rozwoju. Mogą one dostarczyć bardzo ważnych informacji na temat tego, jak rozwija się dziecko, czy maluch nie ma wrodzonych wad genetycznych, zagrażających jego zdrowiu. Badania prenatalne dzielą się na badania prenatalne przesiewowe (nieinwazyjne) oraz badania prenatalne diagnostyczne (inwazyjne).
W pierwszej kolejności wykonuje się badania prenatalne przesiewowe, a dopiero gdy one dadzą nieprawidłowy wynik, lekarz zaleca wykonanie inwazyjnych testów diagnostycznych, np. amniopunkcji.
Kilka lat temu pojawiły się w Polsce nowoczesne nieinwazyjne badania prenatalne o wysokiej czułości, z których badanie NIFTY pro jako jedyny posiada ubezpieczenie wyniku. Ich czułość wynosząca ponad 99% dla trisomii 21. przewyższa czułość biochemicznych badań prenatalnych, np. testu PAPP‑a, dzięki czemu pozwalają dokładnie sprawdzić zdrowie dziecka przy zachowaniu bezpieczeństwa (do badania pobiera się krew mamy). W wielu przypadkach, gdy test PAPP‑a wskaże na podwyższone ryzyko choroby, w czasie amniopunkcji to się nie potwierdza i rodzi się zdrowe dziecko. Amniopunkcja jest więc często wykonywana u mam, które mają zdrowe dzieci. Nieinwazyjne badania prenatalne o wysokiej czułości wykonane przy nieprawidłowym wyniku testu PAPP‑a mogą pomóc podjąć decyzję, czy amniopunkcja faktycznie jest konieczna.
Autor: genetyczne.pl | Zdjęcie: dolgachov/123rf.com
Aktualizacja: 18 marca 2021 r.