Zabawki dla dzieci z autyzmem

Mogło­by się wydawać, że zabaw­ki dla dzieci autysty­cznych są takie same jak dla zdrowych dzieci. Jest to jed­nak tylko pozór. Rozwój autystyków prze­b­ie­ga zupełnie inaczej niż rozwój zdrowych dzieci. Wyma­ga­ją one więk­szej uwa­gi, tros­ki oraz innego typu dzi­ała­nia. Dzieci z objawa­mi autyz­mu wyma­ga­ją indy­wid­u­al­nego, niesz­ablonowego pode­jś­cia, więc zabaw­ki, który­mi się baw­ią, również muszą być niesz­ablonowe. Powin­ny one umożli­wiać dzieciom rozwój nowych umiejęt­noś­ci i poz­nawanie otacza­jącej rzeczy­wis­toś­ci. Ich celem jest wzmoc­nie­nie zdol­noś­ci dziec­ka oraz wygaszanie niepożą­danych zachowań. Należy jed­nak pamię­tać, że mimo wielu zadań, jest to nadal zabawka, która ma dostar­czyć malu­chowi rozry­w­ki. Jakie więc zabaw­ki wybrać dla dziec­ka autysty­cznego? A jakich zabawek się wys­trze­gać? Odpowiedź poniżej.

1. Jakie zada­nia speł­ni­a­ją zabaw­ki dla autystyków?
2. Jakie zabaw­ki będą najlep­sze dla dzieci autystycznych?
3. Jakich zabawek autysty­cy powin­ni unikać?
4. Zabaw­ki ter­apeu­ty­czne dla dzieci z autyzmem
5. Czy dla dziec­ka z Zespołem Asparg­era należy wybier­ać podob­ne zabaw­ki, co dla dziec­ka autystycznego?
6. Skuteczność ter­apii z udzi­ałem zabawek

Jakie zadania spełniają zabawki dla autystyków?

Zabaw­ki dla autystyków są bard­zo ważne dla ich praw­idłowego roz­wo­ju. Pełnią one funkcję ter­apeu­ty­czną oraz eduka­cyjną, ponieważ dzię­ki nim dziecko ćwiczy oraz utr­wala kole­jne umiejęt­noś­ci. Zabaw­ki te są również bard­zo sty­mu­lu­jące- pobudza­ją funkc­je moto­ryczne, kon­cen­trację oraz koor­dy­nację wzrokowo-ruchową. Powin­ny także uczyć dziecko autysty­czne życiowych sytu­acji, z który­mi ludzie styka­ją się codzi­en­nie. Zabaw­ki dla dzieci autysty­cznych powin­ny wspier­ać dziecko na wielu płaszczyz­nach- dostar­czać dziecku przy­jem­noś­ci, uczyć je zabawy oraz pobudzać zmysły. Nie powin­ny jed­nak pobudzać zbyt wielu zmysłów na raz. Ich zadaniem jest również zachę­canie do inter­akcji z rodzi­ca­mi lub inny­mi bliski­mi osoba­mi, ponieważ dzieci autysty­czne mają prob­le­my z kon­tak­ta­mi między­ludzki­mi. Ogrom­ną zaletą zabawek dla autystyków jest wszech­stron­na sty­mu­lac­ja rozwoju.

Jakie zabawki będą najlepsze dla dzieci autystycznych?

Nie ma takiej zabaw­ki, która spodobała­by się każde­mu dziecku. Ta zasa­da tyczy się nie tylko dzieci z diag­nozą autyz­mu. Dzieci mogą znaczą­co różnić się od siebie, więc przy wyborze zabawek trze­ba zwracać uwagę na pref­er­enc­je dziec­ka. Przed zaku­pem zabaw­ki należy poob­ser­wować dziecko. Zwró­cić uwagę, jakie kolory lubi, jakie tek­stu­ry go fas­cynu­ją, czy woli baw­ić się bardziej twardy­mi, czy miękki­mi przed­mio­ta­mi, czy lubi, jak przed­miot się błyszczy. Te wszys­tkie cechy są bard­zo ważne. Warto również zwró­cić uwagę, co dziecko lubi robić. Grze­chot­ka będzie świet­nym rozwiązaniem dla dziec­ka, które lubi klaskać, ale dla takiego, które nie lubi, może być kom­plet­nie nietrafiona. Jeśli dziecko lubi się tulić, to warto rozważyć zakup np. plus­zowego misia lub lal­ki. Warto również wybier­ać bard­zo bez­pieczne zabaw­ki. Przykła­dem zabawek, które się nie nada­ją, będą np. takie z ostry­mi krawędzi­a­mi. Zdrowe dziecko mogło­by zro­bić sobie nią krzy­wdę, a tym bardziej dziecko autysty­czne. Najważniejszą cechą zabaw­ki dla autysty­ka jest to, by budz­iła jego cieka­wość, ale żeby nie prze­ciążała go różny­mi bodźcami.

Jakich zabawek autystycy powinni unikać?

Zabawka dla dziec­ka autysty­cznego nie może zbyt­nio sty­mu­lować zmysłów. Ich sty­mu­lac­ja oczy­wiś­cie jest bard­zo dobra, ale nie może być prze­sad­na. Dla wrażli­wych dzieci sty­mu­lac­ja 2 zmysłów może już być zbyt prze­ciąża­ją­ca. Wyk­luc­zone powin­ny być więc zabaw­ki, które mają dużo fak­tur, są bard­zo kolorowe, gra­ją, a do tego się błyszczą. To zde­cy­dowanie zbyt duże pobudze­nie zmysłów. Nad­mi­ar jest bard­zo niewskazany. Zbyt dużej sty­mu­lacji zmysłów należy unikać w każdym aspekcie życia dziec­ka autystycznego.

Zabawki terapeutyczne dla dzieci z autyzmem

Zabaw­ki ter­apeu­ty­czne dla dzieci z zaburzeni­a­mi ze spek­trum autyz­mu speł­ni­a­ją bard­zo wiele funkcji. Przykła­dem ich funkcji jest sty­mu­lac­ja zdol­noś­ci ele­men­tarnych (taką zabawką są np. różnego rodza­ju układan­ki) oraz rozwój umiejęt­noś­ci społeczno-emocjon­al­nych (przykła­dem takiej zabaw­ki są np. kuch­nie). Zabaw­ki te są bard­zo różnorodne. Wyróż­nia się ich 3 główne grupy. Są to:

• zabaw­ki sty­mu­la­cyjne- zabaw­ki te dostar­cza­ją dziecku bodźców, które mają pobudz­ić jego zmysły. Przy tego typu zabawkach należy uważać, aby nie dostar­czyć zbyt dużej iloś­ci bodźców. Należy zwracać uwagę, jakiego typu sty­mu­lację dziecko lubi. Może np. lubić , gdy zabawka się świeci, wyda­je dźwię­ki czy ma masę kolorów.
• zabaw­ki wspier­a­jące rozu­mie­nie mowy, mówie­nie, moto­rykę małą, per­cepcję oraz koor­dy­nację wzrokowo-ruchową. Przy wprowadza­niu tych zabawek bard­zo waż­na jest rola rodz­i­ca lub opieku­na, aby pokazał dziecku, jak powin­no baw­ić się konkret­ną zabawką
• zabaw­ki rozwi­ja­jące zain­tere­sowa­nia dziec­ka- przykłady takich zabawek to: samo­chody, moto­ry, pocią­gi, zwierzę­ta, lal­ki. Jeśli rodz­ic nie wybierze takiej zabaw­ki, która dostar­czy dziecku zbyt wielu bodźców (np. kolorowego, świecącego pociągu wyda­jącego dźwię­ki), to zwięk­szy motywację dziec­ka oraz korzyst­nie wpłynie na jego rozwój.

Warto również pomyśleć o zabawkach eduka­cyjnych dla dzieci autysty­cznych. Świet­nym wyborem dla autysty­ka będą zabaw­ki sen­so­ryczne- instru­men­ty muzy­czne, pił­ki z wypustka­mi, różnorodne układan­ki, maty czy książecz­ki z różny­mi fak­tu­ra­mi, a także gniot­ki. Do treningu umiejęt­noś­ci społeczno-emocjon­al­nych świet­nie sprawdzą się: książ­ki, kar­ty, gry plan­szowe, pił­ki, kloc­ki, plus­zowe misie, lal­ki oraz dom­ki dla lalek. Rozwój mowy wspo­może­my książeczka­mi, puz­zla­mi, zabawkowym tele­fonem, fig­urka­mi zwierząt, bańka­mi myd­lany­mi, lus­terkiem, kred­ka­mi, teatrzykiem oraz mar­i­onetka­mi. Z kolei przy roz­wo­ju ruchowym przy­datne będą huśtaw­ki, tram­poliny, równoważnie, pił­ki, row­er­ki, hula­jno­gi czy różne jeździki. 

Czy dla dziecka z Zespołem Aspargera należy wybierać podobne zabawki, co dla dziecka autystycznego?

Funkcją zabawek dla dzieci z Zespołem Asparg­era ma być wspieranie ich w naby­wa­niu i utr­wala­niu umiejęt­noś­ci. Mają one być ter­apeu­ty­czno-eduka­cyjne, więc mają speł­ni­ać ten sam cel, co zabaw­ki dla dzieci autysty­cznych. Dziecko z Zespołem Asparg­era odbiera wszys­tko bardziej inten­sy­wnie niż zdrowe dziecko. Ono widzi, słyszy i czu­je bardziej inten­sy­wnie. Do tego ma prob­le­my ze zrozu­mie­niem komu­nikacji wer­bal­nej i niewer­bal­nej, zrozu­mie­niem żartów, sarkaz­mu oraz pojęć abstrak­cyjnych. Jego zachowanie bard­zo częs­to może być nieod­powied­nie. Rozwój moto­ryczny dziec­ka z zespołem Asparg­era także może być opóźniony. Pojaw­iać mogą się również zaburzenia inte­gracji sen­so­rycznej. Zabaw­ki dla takich dzieci mają więc wspier­ać naukę inte­gracji, rozwi­jać umiejęt­noś­ci komu­nika­cyjne oraz poma­gać w roz­wo­ju sfery społeczno-emocjon­al­nej. Nie różnią się więc zbyt­nio od zabawek dla autystyków.

Skuteczność terapii z udziałem zabawek

Należy pamię­tać, że skuteczność ter­apii, której częś­cią są również zabaw­ki, zależy w dużym stop­niu od poprawnie postaw­ionej diag­nozy. Bez niej ter­apia oraz far­makolo­gia mogą przyjąć niewłaś­ci­wy kierunek. Aby zwięk­szyć szan­sę na poprawne zdi­ag­no­zowanie choro­by, warto wykon­ać bada­nia gene­ty­czne. Jed­nym z najnowocześniejszych i najbardziej pre­cyzyjnych tego typu badań jest test WES oraz jego rozsz­er­zona wer­s­ja- test WES pre­mi­um. Bada­nia gene­ty­czne dziec­ka wskażą podłoże choro­by oraz poz­wolą na wdroże­nie najbardziej skutecznego leczenia w odpowied­niej dawce.

Zobacz też:

Bada­nia pro­fi­lak­ty­czne u dzieci

Badanie WES cena

Autyzm bada­nia gene­ty­czne — zobacz co zrobić

Bada­nia immuno­log­iczne u dzieci