Szczepić czy nie? Badania genetyczne podpowiedzą, kiedy nie szczepić dziecka

Szczepić czy nie? Kiedy nie szczepić dziec­ka? Te pyta­nia zada­ją coraz częś­ciej lekar­zowi rodz­ice, zwłaszcza Ci młodzi. Mimo że nie ma badań naukowych, które pod­ważały­by bez­pieczeńst­wo szczepień, pewne choro­by i schorzenia mogą stanow­ić prze­ci­wwskaza­nia do poda­nia szczepi­enia. Za i prze­ciw warto rozważać w opar­ciu o nowoczesne bada­nia gene­ty­czne. Testy DNA takie jak NOVA wskażą, czy maluch ma chorobę wrod­zoną, która wyma­ga indy­wid­u­al­nego kalen­darza szczepień. Tym samym poz­wolą one uchronić dziecko przed szkodli­wy­mi NOPa­mi (Niepożą­dany­mi Odczy­na­mi Poszczepiennymi).

Szczepić czy nie – najważniejsze informacje:

1. Szczepić czy nie? Dlaczego warto wykon­ać bada­nia genetyczne?
2. Kiedy nie szczepić dziec­ka? Jakie choro­by wyma­ga­ją indy­wid­u­al­nego kalen­darza szczepień?
3. Szczepi­enia – za i prze­ciw — co sprawdza­ją nowoczesne bada­nia DNA? Jak je wykonać?
4. Szczepić czy nie? Pewność wyniku tes­tu NOVA
5. Kiedy nie szczepić dziec­ka – co jeszcze warto wiedzieć?

👍 Szczepić czy nie? Dlaczego warto wykonać badania genetyczne?

Szczepić czy nie? Odpowiedzi na to pytanie mogą udzielić nowoczesne bada­nia gene­ty­czne dziec­ka, takie jak np. test NOVA. Dlaczego warto wykon­ać badanie przed szczepi­e­niem NOVA? To test DNA, który anal­izu­je za jed­nym razem zmi­any w wielu genach i potrafi wykryć choro­by, które wyma­ga­ją indy­wid­u­al­nego kalen­darza szczepień.

Uwarunk­owane gene­ty­cznie choro­by wrod­zone mogą przez dłu­gi czas rozwi­jać się, bez żad­nych objawów. Obar­c­zone wadą dziecko rodzi się pozornie zdrowe, ale w jego orga­nizmie czai się choro­ba i tylko czeka na odpowied­ni moment. Im wcześniej zro­bimy bada­nia gene­ty­czne noworod­ka lub dziec­ka, tym wcześniej lekarz będzie mógł na pod­staw­ie ich wyniku postaw­ić praw­idłową diag­nozę i wdrożyć lecze­nie, które uratu­je zdrowie dziec­ka, zan­im pojaw­ią się nieko­rzystne objawy. Co więcej, dzię­ki badan­iom DNA rodz­ice mogą nie tylko popraw­ić zdrowie dziec­ka, ale i także zwięk­szyć bez­pieczeńst­wo szczepień i wyk­luczyć prze­ci­wwskaza­nia do szczepień.

👍 Kiedy nie szczepić dziecka? Jakie choroby wymagają indywidualnego kalendarza szczepień?

Kiedy nie szczepić dziec­ka? Obec­nie znamy dwie grupy chorób, których wykrycie u malucha może znaczą­co wpłynąć na dobór szczepień. Są to pier­wotne niedobo­ry odpornoś­ci oraz wrod­zone choro­by meta­bol­iczne.

👉 Szczepić czy nie? Pierwotne Niedobory Odporności

Pier­wotne niedobo­ry odpornoś­ci (inaczej wrod­zone niedobo­ry odpornoś­ci) to uwarunk­owane gene­ty­cznie choro­by, które wpły­wa­ją na układ odpornoś­ciowy dziec­ka, zakłó­ca­jąc jego dzi­ałanie. Wskutek choro­by orga­nizm malucha nie potrafi zwal­czyć chorób przynie­sionych z przed­szko­la lub szkoły, częś­ciej niż jego rówieśni­cy cier­pi na alergię, stany zapalne (np. zapale­nie zatok, uszu, płuc) oraz choro­by autoim­muno­log­iczne. Więk­szość pier­wot­nych niedoborów odpornoś­ci wyma­ga leczenia do koń­ca życia. Najpierw jed­nak trze­ba zdi­ag­no­zować praw­idłowo chorobę.

Kiedy nie szczepić dziec­ka? Pier­wotne niedobo­ry odpornoś­ci stanow­ią bezwzględne prze­ci­wwskazanie do szczepi­enia dzieci szczepi­onka­mi, które zaw­ier­a­ją żywe bak­terie i wirusy. Dziecku z pier­wot­nym niedo­borem odpornoś­ci nie należy podawać szczepi­onek żywych, takich jak BCG, MMR czy szczepi­onka prze­ci­wko ospie wietrznej – w prze­ci­wnym razie może ono zachorować na chorobę, przed którą miała chronić szczepionka.

Warto zaz­naczyć, że osobom z pier­wot­nym niedo­borem odpornoś­ci powin­ny być szczepi­on­ki zaw­ier­a­jące martwe szczepy bak­terii i wirusów, aby dziecko nabyło odporność na danego wirusa. Cza­sa­mi do wyt­worzenia odpornoś­ci może być nawet wyma­gane zaszczepi­e­nie dziec­ka dodatkową dawką.

Ponieważ objawy niedoborów odpornoś­ci są częs­to bagatelizowane lub trudne do wykrycia, sza­cu­je się, że nawet 70–80% osób z pier­wot­ny­mi niedob­o­ra­mi odpornoś­ci jest niepraw­idłowo zdi­ag­no­zowanych [1], a co za tym idzie – niepraw­idłowo lec­zonych lub wcale nielec­zonych. Bada­nia gene­ty­czne odgry­wa­ją kluc­zową rolę, by wykryć te niepraw­idłowoś­ci u dziec­ka i wdrożyć odpowied­nie postępowanie, które uratu­je jego zdrowie.

👉 Szczepić czy nie? Choroby metaboliczne

Choro­by meta­bol­iczne spraw­ia­ją, że orga­nizm dziec­ka nie potrafi praw­idłowo przetwarzać sub­stancji dostar­czanych z poży­wie­niem. W efek­cie u malucha po spoży­ciu nawet zwykłego posiłku może dojść do nagro­madzenia toksy­cznych sub­stancji i w następst­wie – uszkodzenia mózgu i innych narządów. Do objawów chorób meta­bol­icznych należą między inny­mi nagłe ata­ki padacz­ki oraz niepełnosprawność intelek­tu­al­na. Paradok­sal­nie, moż­na je bard­zo łat­wo leczyć – częs­to wystar­czy odpowied­nia dieta i wyk­lucze­nie niebez­piecznych składników.

Choro­by meta­bol­iczne nie są bezwzględ­nym prze­ci­wwskazaniem do szczepień, ale w niek­tórych sytu­ac­jach, szczepi­enia mogą być niebez­pieczne dla oso­by z zaburzeni­a­mi metab­o­liz­mu. By uniknąć NOPów, czyli Niepożą­danych Odczynów Poszczepi­en­nych, stan zdrowia dziec­ka (tem­per­atu­ra ciała, poziom amo­ni­aku), powinien być uważnie mon­i­torowany przez lekarza [2].

👍 Szczepienia – za i przeciw — co sprawdzają nowoczesne badania DNA? Jak je wykonać?

Nowoczesne bada­nia gene­ty­czne potrafią udzielić odpowiedzi na pytanie – szczepić czy nie? Dostęp­ny na rynku test NOVA sprawdza zdrowie dziec­ka pod kątem 12 pier­wot­nych niedoborów odpornoś­ci oraz 68 chorób meta­bol­icznych. Rozważa­nia na tem­at szczepień, za i prze­ciw ułatwia także wynik pan­elu tol­er­ancji na leki – test NOVA potrafi bowiem zbadać wrażli­wość dziec­ka na 32 sub­stanc­je zawarte w 200 najpop­u­larniejszych lekach.

Jak wykon­ać badanie DNA, które pod­powie, kiedy nie szczepić dziec­ka? To bard­zo proste. Próbkę do  badań — wymaz z policz­ka dziec­ka moż­na pobrać samodziel­nie w domu lub też umówić się na pobranie w jed­nej z 200 auto­ry­zowanych placówek. Następ­nie jest ona wysyłana kuri­erem do lab­o­ra­to­ri­um do analizy.

👍 Szczepić czy nie? Pewność wyniku testu NOVA

Test NOVA to jedyne takie badanie na rynku, które korzys­ta z nowoczes­nej metody NGS (Sek­wencjonowanie Najnowszej Gen­er­acji) oraz jest dodatkowo potwierdzane stosowaną w genomice metodą Sangera. Uzyskany w ten sposób wynik jest w 100% pewny i wiarygodny.

Po wyko­na­niu bada­nia (i otrzy­ma­niu niepraw­idłowego wyniku) rodz­ice mają pra­wo do bezpłat­nej kon­sul­tacji ze spec­jal­istą – lekarzem gene­tykiem, który doradzi im, co robić dalej. Jeśli test wskaże obec­ność choro­by wrod­zonej, lekarz będzie mógł wprowadz­ić indy­wid­u­al­ny kalen­darz szczepień i zad­bać jak najlepiej o zdrowie malucha.

Test NOVA moż­na także wykon­ać jako rozsz­erze­nie badań prze­siewowych noworodków.

👍 Kiedy nie szczepić dziecka – co jeszcze warto wiedzieć?

Na wynik tes­tu NOVA oczeku­je się około 5 tygod­ni. Test ten bada geny – nie wykry­je więc, czy dziecko ma alergię na skład­ni­ki szczepi­on­ki, lub, czy dziecko jest narażone na NOPy z innych, nieokreślonych przy­czyn. Poza choroba­mi meta­bol­iczny­mi i pier­wot­ny­mi niedob­o­ra­mi odpornoś­ci test NOVA może wykryć także inne gene­ty­cznie uwarunk­owane choro­by, takie jak np. mukowis­cy­doza, stward­nie­nie guzowate, hipert­er­mia złośli­wa czy zespół Dravet (w sum­ie test bada aż 87 chorób).

Przeczy­taj:

FRAX badanie cena

Autyzm bada­nia meta­bol­iczne — czy są ważne?

Badanie WES

Mikro­macierze badanie

Źródła:

1. „Pierwotne Niedobory Odporności- stan obecny oraz potrzeby diagnostyki i terapii w Polsce”; Pex PharmaSequence, Warszawa, październik 2017.

2. „Szczepienia dzieci z chorobami układu nerwowego”- Stanowisko Polskiego Towarzystwa Wakcynologii, 5.11.2015.