Celiakia- jakie badania i dlaczego powinieneś je wykonać?

Celi­akia jest chorobą trzewną związaną z nietol­er­ancją glutenu, powodu­jącą zanik kosmków jeli­towych pełnią­cych niezmiernie ważną funkcję w pro­ce­sie odży­wia­nia naszego orga­niz­mu. Choro­ba ta ze wzglę­du na szereg podob­nych i mało charak­terysty­cznych objawów częs­to mylona jest z zespołem jeli­ta drażli­wego, czy choć­by z nad­miernym stre­sem lub zatru­ciem. Obec­nie sza­cu­je się, że zapadal­ność na celi­ak­ię to 1 na 100, jed­nak diag­no­zowana jest znacznie rzadziej ze wzglę­du na jej skąpoob­ja­wowy lub bezob­ja­wowy charak­ter. Pełnoob­ja­wowa choro­ba trzew­na zdarza się niezwyk­le rzad­ko. Dlat­ego warto wykon­ać bada­nia na celi­ak­ię bez wzglę­du na wiek.

Jakie bada­nia na celiakię?
Na czym pole­ga badanie w kierunku celiakii?
Czy badanie na celi­ak­ię jest płatne?
Ile kosz­tu­je badanie na celiakię?

Jakie badania na celiakię?

Zatem jakie bada­nia na celi­ak­ię powinieneś wykon­ać? Warto zwró­cić uwagę, że 70% chorych cier­pi na bezob­ja­wowy charak­ter choro­by, a okres postaw­ienia diag­nozy trwa nawet 10 lat. Jeśli czu­jesz, że dokucza Ci częsty ból brzucha, wzdę­cia, apa­tia i depres­ja, spadek masy ciała, afty jamy ust­nej, czy ane­mia powinieneś udać się do lekarza pier­wszego kon­tak­tu, który zle­ci bada­nia bądź udać się do najbliżej placów­ki lab­o­ra­to­ri­um diag­nos­ty­cznego. Dostęp­ne metody badań:

• Bada­nia sero­log­iczne ELISA w kierunku specy­ficznych przeciwciał
• Biop­s­ja śluzów­ki jeli­ta cienkiego (tylko w spec­jal­isty­cznej placów­ce medycznej)
• Testy gene­ty­czne

Na czym polega badanie w kierunku celiakii?

To, na czym pole­ga badanie w kierunku celi­akii zależy od metody jaką wybierzesz. Lab­o­ra­to­ria ofer­u­ją testy sero­log­iczne wykry­wa­jące swoiste prze­ci­w­ci­ała w klasie IgA i IgG. Zale­cane jest wyko­nanie obu klas prze­ci­w­ci­ał w celu lep­szej diag­nos­ty­ki dla każdego z poniższych markerów:

• trans­g­lu­t­a­m­i­naza tkankowa (tTG)
• deaminowane pep­ty­dy gli­a­dyny (DGP)
• endomy­si­um mięśni gład­kich (EmA)

Co ciekawe 6% do 22% cho­ru­ją­cych nie wyt­warza prze­ci­w­ci­ał, dlat­ego kole­jnym etapem diag­nos­ty­cznym jest wyko­nanie biop­sji śluzów­ki jeli­ta cienkiego. Zabieg wykony­wany jest pod­czas gas­troskopii bezboleśnie. Pobier­ane zosta­ją 4 wycin­ki jeli­ta, a następ­nie oce­ni­a­nia jest ich mor­folo­gia pod kątem obec­noś­ci kosmków przez lekarza histopa­tolo­ga w skali I do IV.

Coraz częś­ciej pac­jen­ci decy­du­ją się na szy­bkie testy gene­ty­czne. Ponieważ celi­akia to choro­ba o podłożu gene­ty­cznym, wykry­wane są antyge­ny alleli układu HLA –HLA-DQ2 i/lub HLA-DQ8. Meto­da ta jest bard­zo dokład­na ze wzglę­du na prostą zasadę- brak specy­ficznych anty­genów to brak celiakii.

Czy badanie na celiakię jest płatne?

Zas­tanaw­iasz się zapewne, czy badanie na celi­ak­ię jest płatne? Wyko­nanie testów diag­nos­ty­cznych na włas­ną rękę zawsze wiąże się z kosz­ta­mi. Wiz­y­ta u lekarza pier­wszego kon­tak­tu poz­woli na przekierowanie do spec­jal­isty gas­troen­terolo­ga, a ten zle­ci wyko­nanie testów sero­log­icznych i biop­sji na NFZ. Wiąże się to jed­nak z niedo­god­noś­ci­a­mi w postaci długich ter­minów oczeki­wa­nia na wiz­ytę, co nie każde­mu może pasować.

Ile kosztuje badanie na celiakię?

Chcesz wykon­ać testy na włas­ną rękę, zatem ile kosz­tu­je badanie na celi­ak­ię? Lab­o­ra­to­ria medy­czne rządzą się swoim prawem, ceny ofer­owanych badań, paki­etów mogą się różnić między placówka­mi. Śred­nio jed­nak trze­ba mieć przy sobie od około 250 – 1000 zł. Jeżeli zależy Ci na kom­plek­sowym bada­niu zapłacisz więcej. Pod­sta­wowe testy sero­log­iczne to koszt od 250zł, z biop­sją mogą wzros­nąć do 1000zł.

Najbardziej opła­cal­nym badaniem na celi­ak­ię są testy gene­ty­czne, ich koszt to już 297zł z paki­etem zale­ceń lekars­kich i diete­ty­cznych do wydanego wyniku. Wynik wysyłany jest w ciągu 7 dni. Droższe bada­nia cechu­ją się szyb­szym wynikiem lub możli­woś­cią kon­tak­tu z lekarzem dorad­cą. Masz pewność, czy celi­akia doty­czy właśnie Ciebie.